ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΛΙΤΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΑΝΙΣΟΚΑΤΑΝΟΜΗ

Διαβάστε περισσότερα...

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΠΟΥΛΟΥ*

Η κρίση της ελληνικής οικονομίας αλλά και του κοινωνικού και πολιτικού συστήματος είναι η βαθύτερη και πλέον μακροχρόνια στην ιστορία του καπιταλισμού. Στα δύο διαγράμματα που ακολουθούν βλέπουμε την εξέλιξη του κατά κεφαλή ΑΕΠ στην Ελλάδα 7 χρόνια μετά την αρχή της κρίσης και τη μεταβολή του ίδιου μεγέθους και για τον ίδιο χρόνο ενώ στο δεύτερο διάγραμμα τη μεταβολή του ΑΕΠ σε Ελλάδα της σημερινής εποχής και στις ΗΠΑ κατά την περίοδο της μεγάλης κρίσης του 1929.

Διάγραμμα 1

http://www.bankofgreece.gr/BogDocumentEn/Policy_proposals_for_management_of_NPLs_portfolios_150313_Raftopoulou_%28en%29.pdf

Από τα δεδομένα του διαγράμματος εύκολα διαπιστώνουμε πως η ελληνική κρίση είναι ότι βαθύτερο και μακροχρόνιο έχει αντιμετωπίσει ποτέ ο καπιταλισμός. Εκτός του ότι το γεγονός αυτό είναι άξιο ενδελεχούς διερεύνησης και μελέτης εξίσου σημαντικό, ή και σημαντικότερο, είναι η διατύπωση εκείνης της πολιτικής πρότασης που θα ωθεί την ελληνική οικονομία και κοινωνία στο ξεπέρασμα της κρίσης και σε μια άλλη κατάσταση προς όφελος των εργαζόμενων και της μεγάλης πλειονότητας της ελληνικής κοινωνίας.

Ας δούμε τώρα τα δεδομένα λεπτομερέστερα και πως αυτά δικαιώνουν το κεφάλαιο και τις πολιτικές επιλογές του. Στο επόμενο διάγραμμα βλέπουμε τη μεταβολή των αμοιβών ανά εργαζόμενο από το 2009 ως το 2014.

Διάγραμμα 2

http://www.oecd.org/economy/outlook/economicoutlookannextables.htm

Στο επόμενο διάγραμμα βλέπουμε τη σωρευτική μείωση των μισθών των εργαζόμενων, του κόστους εργασίας και τη μείωση του πραγματικού ΑΕΠ ανά εργαζόμενο για το διάστημα 2009-2014

Διάγραμμα 3

https://www.alpha.gr/files/deltia_typou/weekly01082014.pdf

Για να έχουμε ένα μέτρο σύγκρισης για το ύψος των μισθών στην Ελλάδα βλέπουμε στο επόμενο διάγραμμα τους μέσους μισθούς σε μια σειρά ευρωπαϊκών χωρών το 2015.

Διάγραμμα 4

http://www.reinisfischer.com/average-salary-european-union-2015

Από το διάγραμμα είναι φανερό πως ο μέσος μισθός στην Ελλάδα είναι κάτω από το μισό των πλέον αναπτυγμένων χωρών συγκρινόμενος πλέον με τους μισθούς των ανατολικών ευρωπαϊκών χωρών και τις Πορτογαλίας. Ένας ακόμη πιο αξιόπιστος δείκτης, το διάμεσο εισόδημα, βρίσκεται υπό κατάρρευση στην Ελλάδα (διάγραμμα 5).

Διάγραμμα 5

http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=ilc_di03&lang=en

Τα πράγματα είναι όμως ακόμη χειρότερα Ας τα δούμε πιο συγκεκριμένα. Το κατά κεφαλή ΑΕΠ σε Μονάδες Αγοραστικής Δύναμης στην Ελλάδα έχει καταρρεύσει σε μεγαλύτερο βαθμό από αυτόν που δείχνουν απλά οι μειώσεις των μισθών και οι μισθολογικές συγκρίσεις όπως διαπιστώνουμε από τα δεδομένα του επόμενου διαγράμματος και συγκρίνουν την Ελλάδα, την Πορτογαλία και την Ιρλανδία, τρεις χώρες δηλαδή που βρίσκονταν σε πρόγραμμα προσαρμογής,

Διάγραμμα 6

http://ec.europa.eu/eurostat/tgm/table.do?tab=table&init=1&language=en&pcode=tec00114&plugin=1

Αν μάλιστα συνυπολογίσουμε το σύνολο των υποχρεώσεων των ελληνικών νοικοκυριών τότε θα δούμε πως το διαθέσιμο εισόδημά τους έχει καταρρεύσει και φυσικά συνεχίζει να καταρρέει όπως βλέπουμε στο επόμενο διάγραμμα

Διάγραμμα 7

Household disposable income

https://data.oecd.org/hha/household-disposable-income.htm

Τα παραπάνω δείχνουν πως το εισόδημα των εργαζόμενων και των χαμηλότερων εισοδηματικών κλιμακίων των αυτοαπασχολούμενων βρίσκεται υπό κατάρρευση από το 2010 και για μια εξαετία. Σαν αποτέλεσμα των παραπάνω το ποσοστό του πληθυσμού που διατρέχει τον κίνδυνο φτώχειας στην Ελλάδα αυξήθηκε ραγδαία (διάγραμμα 8).

Διάγραμμα 8

http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=ilc_peps01

Τα παραπάνω τεκμηριώνουν μεν τη θέση πως η συντριπτική πλειονότητα των Ελλήνων οδηγήθηκε και εξακολουθεί να οδηγείτε στοχευμένα στη φτώχεια αλλά όχι και πως κάποιοι βγαίνουν κερδισμένοι. Ας περάσουμε τώρα να εξετάσουμε τα στοιχεία που δείχνουν πως κατανέμεται ο κοινωνικά παραγόμενος πλούτος στη χώρα μας αλλά και ποιες μεταβολές υπέστη κατά τα χρόνια της κρίσης. Στο επόμενο διάγραμμα βλέπουμε το μερίδιο της εργασίας στο ΑΕΠ από το 1986 ως το 2013. Παρατηρούμε μια διαχρονική μείωση του μεριδίου της εργασίας στο ΑΕΠ από τη δεκαετία του 1980 και μετά.

Διάγραμμα 9

http://www.inegsee.gr/sitefiles/files/ekthesh-15email.pdf

Από το διάγραμμα διαπιστώνουμε τη διαχρονική πτωτική πορεία του μεριδίου της εργασίας και την ταχύτατη πτώση του από το 2010 και μετά. Από 62% περίπου ήταν το 2010 έπεσε στο 54% το 2013! Το παραπάνω δείχνει πως δεν χάνουν όλοι από την κρίση. Στο επόμενο διάγραμμα βλέπουμε την εκτίναξη του λόγου κερδών/μισθών να εκτινάσσετε μετά το 2010 και ταυτόχρονα οι επενδύσεις να μειώνονται ταχύτατα. Τα κέρδη δεν επενδύονταν φυσικά αλλά αποταμιεύονταν. Απολύτως αναμενόμενο στη σημερινή περίοδο.

Διάγραμμα 10

http://www.ioakimoglou.net/index.html

Το διάγραμμα του Ιωακείμογλου μας πληροφορεί πως ο λόγος κέρδη/μισθούς αυξήθηκε κατακόρυφα από την απαρχή των εφαρμογών των πολιτικών της λιτότητας ενώ οι επενδύσεις κατέρρευσαν. Ένας από του δείκτες που μετρά την ανισοκατανομή των εισοδημάτων είναι ο λόγος S80/ S 20. Όσο Στο επόμενο διάγραμμα βλέπουμε το λόγο του εισοδήματος (S80/ S 20) για όλες τις χώρες της Ευρώπης

Διάγραμμα 10

http://ec.europa.eu/eurostat/web/gdp-and-beyond/quality-of-life/s80s20-income-quintile

Το διάγραμμα μας πληροφορεί πως ο λόγος S80/ S 20 είναι από τους υψηλότερους στην ΕΕ. Μόνο η Βουλγαρία, η Ρουμανία και η Ισπανία ξεπερνούν τον ελληνικό δείκτη. Ο δείκτης Gini, που μετρά την ανισοκατανομή, εξελίχτηκε όπως δείχνει το επόμενο διάγραμμα από το 2005 ως το 2014 για μα σειρά χωρών της Ευρώπης.

Διάγραμμα 11

http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=ilc_di12

Ο δείκτης ανισοκατανομής στην Ελλάδα ήταν πάντα εξαιρετικά υψηλός αλλά κατά την περίοδο της κρίσης άρχισε να σπάει κάθε όριο. Ας δούμε τώρα τους πλέον ωφελημένους και τους πλέον χαμένους. Στο επόμενο διάγραμμα βλέπουμε την κατανομή των εσόδων ανά τεταρτημόριο στην Ελλάδα από το 2005 ως το 2014 όπως δίνονται από την ΕΛΣΤΑΤ.

Διάγραμμα 12

http://www.statistics.gr/portal/page/portal/ESYE/BUCKET/A0802/PressReleases/A0802_SFA10_DT_AN_00_2014_06_F_EN.pdf

Τα δεδομένα του διαγράμματος αποκαλύπτουν πολλά. Όχι μόνο το 25% των πολιτών με το μεγαλύτερο εισόδημα καρπώνονταν ένα τεράστιο ποσοστό του συνολικά παραγόμενου πλούτου πριν την κρίση αλλά αύξησαν το ποσοστό τους κατά τη διάρκεια αυτής. Από το 46,9% το 2005 ανέβασαν το ποσοστό τους στο 47,6% το 2014. Το 25% δηλαδή του πληθυσμού καρπώνεται το 50% σχεδόν του συνολικού εισοδήματος. Αντίθετα το 25% των φτωχότερων καρπωνόταν μόνο το 9,7 του συνολικού εισοδήματος ενώ κατά μέχρι το 2014 αυτό μειώθηκε στο 9%. Τα ενδιάμεσα τεταρτημόρια φαίνεται να κρατούν το ποσοστό τους μέχρι το 2014 αν και το εισόδημά τους έχει μειωθεί σε απόλυτους αριθμούς λόγω της μείωσης του συνολικού εισοδήματος. το δεύτερο τεταρτημόριο καρπώνεται ποσοστό του συνολικού εισοδήματος που είναι κατά πολύ μικρότερο του ποσοστού του επί το πληθυσμού ενώ το τρίτο τεταρτημόριο έχει εισόδημα ίσο με το ποσοστό του. Το διαθέσιμο πάντως εισόδημά των μεσαίων τεταρτημορίων έχει σαφώς μειωθεί λόγω των συνεχών επιβαρύνσεων φορολογικών και μη.

Οι κερδισμένοι των ακολουθούμενων πολιτικών φαίνονται ακόμη πιο καθαρά αν εστιάσουμε την προσοχή μας στους πολύ πλούσιους Έλληνες και στη μεταβολή τόσο του αριθμού τους όσο και του πλούτου τους κατά τη διάρκεια της κρίσης. Τα δεδομένα προέρχονται από τη UBS και το WORLD ULTRA WEALTH REPORT

(http://wuwr.wealthx.com/Wealth-X%20and%20UBS%20World%20Ultra%20Wealth%20Report%202013.pdf και

https://www.private-banking-magazin.de/uploads/fm/1416410395.Wealth-X__UBS_World_Ultra_Wealth_Report_2014_Final.pdf).

Στον πίνακα που ακολουθεί βλέπουμε τον αριθμό και τον πλούτο των Ελλήνων δισεκατομμυριούχων κατά τα έτη 2012, 2013 και 2014 καθώς και τις ετήσιες μεταβολές του πλούτου τους.

Πίνακας 1

	ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΤΟΜΩΝ	ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ ΠΛΟΥΤΟΣ (ΔΙΣ $ ΗΠΑ)	ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΠΛΟΥΤΟΥ
2012	455	50
2013	505	60	20%
2014	565	70	16,7%

Τα δεδομένα που παραθέσαμε τεκμηριώνουν επαρκώς πως οι πολιτικές λιτότητας που εφαρμόζονται με εξαιρετικά βίαιο τρόπο στην Ελλάδα από το 2010 κυρίως και μετά αποδίδουν. Στόχος των πολιτικών αυτών είναι η αύξηση της κερδοφορίας αλλά και των περιουσιακών στοιχείων του κεφαλαίου και του μεγάλου πλούτου. Καθώς οι δυνατότητα αύξησης της κερδοφορίας και της διευρυμένης συσσώρευσης μέσω της πραγματικής ανάπτυξης και παραγωγικής επέκτασης είναι αδύνατη πλέον για το κεφάλαιο ο μόνος τρόπος επίτευξης αυτού του στόχου δεν είναι άλλος πέρα από τη μεταφορά όλο και μεγαλύτερου ποσοστού του κοινωνικά παραγόμενου πλούτου από την εργασία στο κεφάλαιο, τη βίαιη απαλλοτρίωση των περιουσιακών στοιχείων των εργαζόμενων αλλά και του μικρού κεφαλαίου και η απόκτηση της δημόσιας περιουσίας και των υποδομών.

Αν και η διαδικασία αυτή είναι γενική και αφορά το σύνολο των αναπτυγμένων χωρών, στην Ελλάδα η διαδικασία αυτή είναι εξαιρετικά βίαιη καθώς συνδέεται ταυτόχρονα με την προσπάθεια εξυπηρέτησης του τεράστιου δημοσίου χρέους, που μετατράπηκε από ιδιωτικό σε δημόσιο, αλλά και με τη μετάβαση στη νέα υποβαθμισμένη θέση του ελληνικού κεφαλαίου στο διεθνή καταμερισμό. Επιπλέον στην Ελλάδα η ανισοκατανομή ήταν από τις μεγαλύτερες μεταξύ των αναπτυγμένων χωρών και εντείνεται πλέον σε βαθμό επικίνδυνο για το σύστημα.

Οι εξελίξεις μετά το 2015 είναι ακόμη δυσμενέστερες καθώς η κρίση, έχοντας φτάσει την ελληνική οικονομία στα όριά της, θα έχει σαν αποτέλεσμα να αποτυπωθεί αυτό και στο σύνολο των δεικτών. Οι συνταξιούχοι θα δουν μια σημαντική μείωση των συντάξεών τους. Το εισόδημα του συνολικού εργάτη θα μειωθεί μέσω της επέκτασης των ελαστικών σχέσεων εργασίας και ίσως και της απόλυτης μείωσης των μισθών. Οι αγρότες θα δεχτούν ισχυρότατο πλήγμα μέσω της φορολόγησης και της αύξησης των ασφαλιστικών εισφορών Τα μικροαστικά στρώματα των αυτοαπασχολούμενων, που διατηρούσαν οριακά την οικονομική βιωσιμότητά τους, θα συμπιεστούν στα όρια της κατάρρευσης καθώς το διαθέσιμο για κατανάλωση εισόδημα θα μειωθεί εξ αιτίας της μείωσης του συνολικού διαθέσιμου εισοδήματος και της απόλυτης κατάρρευσης ιδιαίτερων κλάδων της οικονομίας όπως οι κατασκευές.

Παράλληλα με τα παραπάνω, και για πρώτη φορά με τέτοια ένταση μετά το ξέσπασμα της κρίσης, ένα τεράστιο μέρος της εναπομείνασας δημόσιας περιουσίας αλλά και μεγάλου μέρους της ιδιωτικής θα αλλάξει ιδιοκτήτες και θα περάσει στην ιδιοκτησία του μεγάλου κεφαλαίου. Τα παραπάνω θα έχουν σαν αποτέλεσμα την ταχύτατη ένταση της ανισοκατανομής. Όλο και μεγαλύτερα ποσοστά του πληθυσμού θα οδηγούνται στην φτωχοποίηση και στη στέρηση κάθε περιουσιακού στοιχείου. Οι συνεχείς επικλήσεις στην ανάκαμψη δεν έχουν κανένα αποτέλεσμα και ούτε θα έχουν. Δεν υπάρχει κανένας, μα απολύτως κανένας, λόγος να περάσει η οικονομία σε φάση ουσιαστικής ανάπτυξης.

Πέρα από τους λόγους που σχετίζονται με την ουσιαστική στασιμότητα της οικονομίας των αναπτυγμένων χωρών και την κάμψη του ρυθμού ανάπτυξης των οικονομιών των αναπτυσσόμενων χωρών και μια σειρά λόγων που σχετίζονται με την εγχώρια οικονομία οδηγούν στο συμπέρασμα αυτό. Η κατάρρευση της εσωτερικής ζήτησης, ο αντιπληθωρισμός, η πολιτική επιλογή της μετάβασης σε ένα άλλο πρότυπο της ελληνικής οικονομίας, η φυγή των επιστημόνων που συνδέεται με την ανεργία και τους χαμηλούς μισθούς, ένα τεραστίων διαστάσεων σύστημα διαπλοκής, η κατάσταση μιας κοινωνίας που μόνο σταθερότητα δεν εγγυάται και άλλα πολλά δεν επιτρέπουν καμιά αισιοδοξία. .

Τα παραπάνω δεν αποκλείουν καθόλου την ανάπτυξη κάποιων δεικτών που συνδέονται και με το ΑΕΠ. Προς αυτή την κατεύθυνση κατατείνουν οι δομικές μεταβολές που επιβάλλονται στην ελληνική οικονομία με την προσπάθεια μετάβασής της σε μια οικονομία που θα στηρίζεται πρωτίστως στις υπηρεσίες και ιδιαίτερα στον τουρισμό και στο διαμετακομιστικό εμπόριο. Ταυτόχρονα θετικά δρα και η τεράστια πτώση των τιμών του πετρελαίου. Οι δύο αυτοί παράγοντες μπορούν να δώσουν ένα θετικό πρόσημο στο ΑΕΠ το οποίο όμως καμιά επίδραση δεν θα έχει στη ζωή των πολλών. Οι εργαζόμενοι αλλά και οι αυτοαπασχολούμενοι θα βιώνουν υψηλή ανεργία, επισφαλές εργασιακό περιβάλλον, εργασία εποχιακή, χαμηλές αμοιβές και εισοδήματα, στέρηση των περιουσιών τους, χαμηλές έως ανύπαρκτες κοινωνικές παροχές. Υπό τις συνθήκες αυτές η όποια ενδεχόμενη ανάπτυξη θα συνδέεται με την αύξηση των κερδών του κεφαλαίου αλλά και με την απόκτηση από μέρους του συσσωρευμένου επί δεκαετίες διάσπαρτου πλούτου στο ενεργητικό του.

Όσα προηγήθηκαν τεκμηριώνουν τη θέση πως η κρίση δεν πλήττει όλους το ίδιο και υπάρχουν τάξεις και στρώματα που βγαίνουν κερδισμένα από αυτή. Η κρίση αποτελεί, και αποτελούσε πάντα, μια μεγάλη ευκαιρία για τη μεταβολή της προηγούμενης κατάστασης προς όφελος των πιο ισχυρών. Αυτό ισχύει πολύ περισσότερο σήμερα που ο καπιταλισμός βρίσκεται σε κατάσταση χρόνιας και γενικευμένης κρίσης και ο ανταγωνισμός για κέρδη μεταξύ των διαφόρων κεφαλαίων είναι εντονότατος. Εκείνο το οποίο επισημαίνω είναι πως το ελληνικό μεγάλο κεφάλαιο και το αστικό πολιτικό σύστημα αποδέχεται όχι απλά παθητικά αλλά και με ενθουσιασμό το νέο υποβαθμισμένο ρόλο του ελληνικού κεφαλαίου στο διεθνή καταμερισμό αλλά και τη φτωχοποίηση του μεγαλύτερου ποσοστού του ελληνικού λαού και την απώλεια της εθνικής κυριαρχίας.

Η ελληνική αστική τάξη και το πολιτικό προσωπικό της αποδέχεται το νέο αυτό ρόλο εκτιμώντας πως οι αντιλαϊκές και αντεργατικές πολιτικές που με ιδιαίτερη ένταση εφαρμόζονται στην Ελλάδα από το 2010 θα έχουν ως αποτέλεσμα την αύξηση της κερδοφορίας του και του πλούτου του με την μεγαλύτερη και συνεχιζόμενη ένταση της μεταφοράς του κοινωνικά παραγόμενου πλούτου από την εργασία στο κεφάλαιο. Στο πλαίσιο αυτό και μέσω των εφαρμοζόμενων πολιτικών ελπίζουν πως θα ωφεληθούν και τμήματα της μικροαστικής τάξης που έχουν έναν ιδιαίτερο ρόλο στον σχεδιαζόμενο ανασχηματισμό της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας. Τα μέχρι τώρα δεδομένα από την εφαρμογή των πολιτικών λιτότητας δείχνουν να δικαιώνουν τις παραπάνω προβλέψεις του μεγάλου και μέρους του μεσαίου κεφαλαίου.

Ο νέος όμως αυτός ρόλος κάνει όλο και πιο επισφαλή την άσκηση της ηγεμονίας από την κυρίαρχη τάξη καθώς αποξενώνεται από όλο και μεγαλύτερα τμήματα του πληθυσμού. Η κατάρρευση του κραταιού δικομματισμού και η απονομιμοποίηση του πολιτικού συστήματος είναι σημάδια που θα έπρεπε να έχουν ανησυχήσει το αστικό πολιτικό σύστημα. Το γεγονός πως προς το παρόν κατορθώνουν να διατηρούν την εξουσία δεν προδικάζει τίποτα. Όσο αυτοί που δεν έχουν να χάσουν και πολλά αυξάνονται κι όσο κι ευρύτερα στρώματα αντιλαμβάνονται το μέλλον που τους επιφυλάσσουν τόσο και θα αμφισβητείται όλο και εντονότερα το κρατούν σύστημα.

Φυσικά επενδύουν στο φόβο για τις αλλαγές και στην ελπίδα πως έρχεται ένα καλύτερο αύριο. Προσπαθούν να οδηγήσουν στην υποταγή μέσα από το φόβο της απώλειας των σημερινών, έστω και μικρών, εισοδημάτων και δικαιωμάτων. Οι δημόσιοι υπάλληλοι και οι συνταξιούχοι είναι το προνομιακό ακροατήριο τέτοιων κηρυγμάτων. Όσο όμως οι ελπίδες διαψεύδονται και οι δυνάμεις τις αριστεράς προετοιμάζονται, προετοιμάζοντας και τον κόσμο, για μια πολιτική ρήξης τόσο και το αστικό πολιτικό σύστημα θα αμφισβητείται. Προκαλεί επομένως εξαιρετική εντύπωση το ότι το ελληνικό πολιτικό αστικό σύστημα και η κυρίαρχη τάξη βρίσκονται σε πλήρη αδυναμία και εντυπωσιακή ανικανότητα να αρθρώσουν έναν αυτόνομο πολιτικό λόγο και μια πολιτική πρόταση ο οποίος να μην αναμασά απλά τα επιχειρήματα και τις προτάσεις των δανειστών και επικυρίαρχων. Να αρκείται σε μπαλώματα στο πολιτικό πεδίο.

Στο ίδιο ακριβώς μήκος κύματος και την ίδια ανικανότητα επιδεικνύει και το ακαδημαϊκό κατεστημένο, το οποίο μπουκωμένο με τα χρήματα της διαπλοκής και των διαφόρων προγραμμάτων που λυμαίνονταν αλλά και χωρίς καμιά παιδεία και αξιοπρέπεια, αναμασά απίθανες ανοησίες για ελληνική σοβιετία, για ζωή πάνω από τις δυνατότητες και διάφορες παρομοίου επιπέδου φαιδρότητες. Δεν έχω συναντήσει, και μπορεί να σφάλω εδώ, ούτε ΜΙΑ μελέτη ή προσπάθεια διερεύνησης της ελληνικής και κοινωνικής κατάστασης στην Ελλάδα που σε μακροχρόνια βάση θα προσπαθεί να προσεγγίσει τα αίτια της κρίσης ακόμη κι από τη σκοπιά των μακροχρόνιων συμφερόντων της αστικής τάξης και του αστικού κοινωνικού συστήματος.

Απομένει επομένως στις δυνάμεις της αριστεράς να οργανωθούν αποτελεσματικά, να οργανώσουν τον πληττόμενο λαό, να επεξεργαστούν ένα επιστημονικά τεκμηριωμένο και ρεαλιστικό πολιτικό πρόγραμμα ώστε η αμφισβήτηση του πολιτικού και κοινωνικού συστήματος στην Ελλάδα να ενταθεί και να μπει στην τροχιά αμφισβήτησης της εξουσίας του κεφαλαίου και των πολιτικών επιλογών του.

*Πηγή: eparistera.blogspot.gr