Άλλο όμως είναι το θέμα εδώ. Σε ένα τέτοιο χώρο, όχι οικείο, με πράσινους ανθρώπους και πράσινα υφάσματα, υπάρχει μια ατμόσφαιρα μάχης για τη ζωή που δεν μπορεί όμως να εξουδετερώσει την αίσθηση φθοράς ή και θανάτου. Οι σκέψεις, ακόμα και πολιτικές ή επαγγελματικές, διαρρηγνύουν τα όρια του καθιερωμένου, διαποτίζονται από το βαθύ πόνο της ανθρώπινης διαδρομής.
Πρώτο, η θέση «καμία θυσία για το ευρώ» ανήκει στο παρελθόν.
Σήμερα η αριστερά – είτε αυτοονομάζεται «αντικαπιταλιστική», είτε «σοσιαλιστική», είτε «ανατρεπτική» σε σχέση με την ταυτότητα και τους στόχους της – έχει να δώσει σαφή απάντηση στα απεγνωσμένα ερωτήματα κάθε εργαζόμενου.
Πώς θα βρω δουλειά;
Σε αυτά τα ερωτήματα οφείλουμε κατά προτεραιότητα να αποκριθούμε. Με τεκμηρίωση όχι με αοριστίες. Με ειλικρίνεια κι όχι με παραπλάνηση. Με αίσθηση των κινδύνων κι όχι με επιπολαιότητα.
Οι απαντήσεις θα καθορίσουν τη θέση μας σε όλα σχεδόν τα ζητήματα – και στο θέμα του νομίσματος.
Σήμερα όμως;
Τι άλλο να περιμένουμε για να ισχύσει το «καμιά θυσία για το ευρώ»; Να έρθουν οι Τεύτονες Ιππότες της Μέρκελ και του Άκερμαν μέσα στις κρεβατοκάμαρές και να αρπάξουν τις γυναίκες μας;
Για όσους στην αριστερά αρνούνται να θέσουν θέμα ευρώ, τι προσδοκούν σήμερα, που έχει εξαντληθεί το όποιο όριο διαπραγμάτευσης υπήρχε τους πρώτους μήνες της κρίσης; Την αποδοχή της διαγραφής του χρέους; Την αποκατάσταση των εργασιακών δικαιωμάτων; Το Σχέδιο Μάρσαλ, που είχε πληρώσει ο ελληνικός λαός με τις εξορίες, τις παρανομίες και τελικά τη Χούντα; Τη μετατροπή της Γερμανίας σε εισαγωγική χώρα, χώρο υποδοχής των εξαγωγών μας; Την επιστροφή της δημόσιας περιουσίας;
Το να μιλάς σήμερα για «απεμπλοκή από τη δανειακή σύμβαση», «ανατροπή της λιτότητας» ή για «εθνική ανεξαρτησία» μέσα στην Ευρωζώνη, είναι «σαμαρισμός» χωρίς Σαμαρά. Και ορμητικό πέρασμα της αναξιοπιστίας στο χώρο της αριστεράς.
Δεν είναι σοβαρή άποψη αυτή. Τη στιγμή μάλιστα που δηλώνεται ανοικτά ότι η ευρωζώνη έχει έτοιμο σχέδιο για τη χρεοκοπία και την αποχώρηση της Ελλάδας και της Πορτογαλίας από το ευρώ.
Αν ίσχυε αυτό που λέγεται, δυστυχώς και από το ΚΚΕ, « είτε με ευρώ είτε με άλλο νόμισμα» τα ίδια προβλήματα θα έχουμε, τότε καταργείται η πολιτική και ταξική πάλη. Η νομισματική πολιτική δεν μια τεχνική – συμπυκνώνει τις σχέσεις εξουσίας και οικονομικής κυριαρχίας. Με το ευρώ είναι δεδομένες, συνταγματικά κατοχυρωμένες με τις Ευρωπαϊκές Συνθήκες. Η πλήρης κυριαρχία του κεφαλαίου επί της εργασίας.
Δεύτερο, η ριζοσπαστική νοηματοδότηση της αποχώρησης από την Ευρωζώνη.
Με ένα άλλο νόμισμα, σε συνθήκες στοιχειώδους δημοκρατίας, η πορεία δεν είναι δεδομένη. Δεν είναι δεδομένο ότι θα είναι ούτε υπέρ του κεφαλαίου ούτε υπέρ του κόσμου της εργασίας. Αυτό όμως είναι σημαντικότατη διαφορά. Δημιουργεί, δεν αποκλείει, τη δυνατότητα ανατροπής.
Με την παραμονή στην Ευρωζώνη η έκβαση είναι δεδομένη υπέρ του κεφαλαίου. Με την αποχώρηση η έκβαση θα εξαρτηθεί από μια σκληρότατη ταξική αναμέτρηση, που με τις σημερινές συνθήκες καθολικής επίθεσης της τρόικα ενάντια στην κοινωνία, μια πλατειά συμμαχία από την εργατική τάξη μέχρι τα μεσαία στρώματα μπορεί να δώσει τη δική της λαϊκή εκδοχή για το νόμισμα.
Η έξοδος από το ευρώ νοηματοδοτείται ριζοσπαστικά μόνο αν συνδυασθεί με μια ομάδα κεντρικών μετασχηματισμών: Παύση πληρωμών. Δημόσιες Τράπεζες. Σχεδιασμός. Παραγωγική ανασυγκρότηση. Λαϊκές, διαφανείς και αποτελεσματικές κρατικές υπηρεσίες. Νέα θέση στον διεθνή καταμερισμό. Εργατικός έλεγχος. Αντιεξουσιαστική κουλτούρα και αυτοοργάνωση. Δημόσιες υπηρεσίες για την κοινωνία. Δημοκρατία.
Αλλά και αυτά δεν αρκούν, είναι μια έκθεση ιδεών αν δεν αρθρωθούν πάνω στα συγκεκριμένα προβλήματα των πολιτών. Την αύξηση της απασχόλησης. Τις οικονομίες και τις λαϊκές καταθέσεις. Την προστασία της παραγωγής. Τα δάνεια. Το άνοιγμα των μαγαζιών. Την αναγέννηση της αγροτικής παραγωγής.
Τρίτο, Πώς να αλλάξουμε την Ευρώπη;
Υπάρχει η άποψη ότι το σημαντικό είναι «να αλλάξουμε την Ευρώπη». Το να υποστηρίζουμε ότι «θα αλλάξουμε την Ελλάδα» μας καταγράφει σε ένα απουσιολόγιο λιποταξίας από ένα διεθνιστικό αγώνα, σύμφωνο με τις παραδόσεις της αριστεράς.
Είναι θεμιτές αυτές οι ανησυχίες. Και τροφοδοτούνται αθέλητα από απόψεις ότι η δραχμή, και το κάθε εθνικό νόμισμα, αποτελεί ένα είδος viagra για μια σοσιαλιστική έγερση.
Η έξοδος από το ευρώ δεν σημαίνει έξοδο από τον πλανήτη. Αντίθετα είναι απελευθέρωση από τους παραμορφωτικούς και γελοιογραφικούς φακούς που αλλοιώνουν και ακυρώνουν τους πιο ευνοϊκούς όρους που μπορεί η Ελλάδα να συμμετάσχει στον διεθνή καταμερισμό της εργασίας. Και ταυτόχρονα είναι μια πρόταση με βαθύ διεθνιστικό περιεχόμενο για μια υπερεθνική συνεργασία στηριγμένη στη δικαιοσύνη, το αμοιβαίο όφελος, όπως γίνεται στη Λατινική Αμερική. Για αυτό και θέλει πολύ συζήτηση αν ο όρος «δραχμή» μπορεί να εκφράσει αυτό το νόημα.
Αν δεν ήταν έτσι, θα έπρεπε να ζητήσουμε αναδρομικά συγγνώμη γιατί υποστηρίξαμε - και επιμένουμε και μετά τη διάλυση του Συμφώνου της Βαρσοβίας – στην έξοδο από το ΝΑΤΟ, φορέα μιας προωθημένης πολιτικής και στρατιωτικής ολοκλήρωσης, και δεν ζητάμε να μείνουμε μέσα να το αλλάξουμε όλοι μαζί.
Αν υπάρχει όμως μια δυνατότητα με κάποια στοιχεία ρεαλισμού η σταθερά της αντίδρασης να γίνει μεταβλητή, άρα ανατρέψιμη, στη γηραιά ήπειρο, είναι σε χώρες - αδύναμους κρίκους να γεννηθούν διαδικασίες εξέγερσης, να συλληφθεί και να καρατομηθεί στη γκιλοτίνα ο συμβολικός Λουδοβίκος ΙΣΤ΄ της εποχής μας, το ευρώ, που αποτελεί το ενοποιητικό στοιχείο του σημερινού βασιλείου της αντίδρασης.
Με αυτό τον τρόπο ένα άνεμος ελευθερίας είναι δυνατό να ξαναφέρει την ελπίδα σε όλη τη γηραιά ήπειρο. Και να γεννήσει ένα αφάνταστο κίνημα διεθνιστικής συμπαράστασης προς τον λαό που τόλμησε.
Ας μη ξεχάσουμε τόσο γρήγορα τα μαθήματα από την αραβική άνοιξη. Η εξέγερση σε μια επαρχιακή πόλη της Τυνησίας άλλαξε και αλλάζει την εικόνα όλου του αραβικού κόσμου.
Είναι παρήγορο και καλωσορίζεται το «We are all Greeks», όμως έχει μια πικρή γεύση ελεημοσύνης. Σε μεγάλο βαθμό από την Αριστερά εξαρτάται να πάρει ένα νεανικό, περήφανο, επαναστατικό, οραματικό χαρακτήρα, όπως είχε γίνει κάποτε με τη Δημοκρατική Ισπανία, με το Βιετνάμ, με τη Βολιβία πρόσφατα. Μια μαχητική κραυγή κοινής ταυτότητας όπως με το «nous sommes tous indesirables” του Μάη του ’68.
Τέταρτο, Να πούμε την αλήθεια στο λαό;
Υπάρχει η άποψη – και τη βλέπουμε να προβάλλεται ως επιχείρημα υποστήριξης της κίνησης Θεοδωράκη – ότι ένα μέτωπο δεν μπορεί παρά να στηρίζεται σε αυτά που υιοθετεί σήμερα ευρύτατα ο λαός: Ανεξαρτησία – Δημοκρατία – Όχι στην Κατοχή – Οι Κλέφτες φυλακή – Ότι θέλει ο λαός.
Ασφαλώς πρέπει να είναι βασικό στοιχείο στη στρατηγική μας η υποκειμενική διάθεση της κοινωνίας ή του κόσμου της εργασίας. Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι μας απαλλάσσει όχι από το δικαίωμα, αλλά από τη βαθιά υποχρέωση να της πούμε θαρρετά την άποψή μας.
Το να κρύψουμε το θέμα του νομίσματος κάτω από το χαλί γιατί δεν το φωνάζει ή αντιτίθεται μεγάλο μέρος του λαού, αυτό σημαίνει ότι ακυρώνουμε κάθε έννοια πρωτοπορίας – κι όχι απαραίτητα με την ερμηνεία του Λένιν – διορατικότητας και στρατηγικής ικανότητας, που περιλαμβάνονται με όρους δημοκρατίας και ιδεών στον ορισμό της αριστεράς. Δεν είναι σύμπτωση που οι απόψεις αυτές συνυπάρχουν με την απάλειψη του ρόλου της αριστεράς. Κι έχουμε φθάσει να γίνονται συζητήσεις για την αλλάγή πλάι πλάι με τον Παπαθεμελή και τον Ζουράρι.
Όταν η αριστερά έβαζε το θέμα του χωρισμού εκκλησίας και κράτους είχε την πολύ μεγάλη πλειοψηφία απέναντί της. Και άλλαξε με ταχύτατους ρυθμούς. Όταν καθηγητές και φοιτητές έβαζαν το άρθρο 16, είχαν τον κόσμο να θέλει ιδιωτικά πανεπιστήμια. Και άλλαξε. Κι ακόμα παλιότερα, για όσους σταυροκοπιούνται έξω από το ηρωικό Πολυτεχνείο, όταν το αντιδικτατορικό φοιτητικό κίνημα έθετε τα ριζοσπαστικά του αιτήματα, είχε απέναντί του μια κοινωνία, στο μεγαλύτερο μέρος, συμβιβασμένη, φοβισμένη, αμήχανη.
Υπάρχει και μια δεύτερη άποψη. Η παύση πληρωμών οδηγεί εκ των πραγμάτων στη σύγκρουση με την Ευρωζώνη. Γιατί να μη μείνουμε εκεί; Γιατί να μιλήσουμε και για έξοδο από το ευρώ; Γιατί να αποσυσπειρώσουμε τις δυνάμεις της αλλάγής; Γιατι να μη αφήσουμε το θέμα να έρθει από μόνο του;
Γιατί το χρέος μας πια δεν αφορά κυρίως σε τοκογλυφικές ομάδες κεφαλαίου αλλά σε κράτη, και πίσω από τα κράτη στους φορολογούμενους πολίτες τους. Έτσι τα πράγματα έχουν γίνει ασύλληπτα πιο δύσκολα για να συγχωρούν μισόλογα.
Γιατί είδαμε αυτό που η αριστερά της Ελλάδας καταγγέλει ως την πιο βάρβαρη επίθεση του αιώνα, η κομμουνιστική κυβέρνηση της Κύπρου το αποδέχεται, δηλαδή τη συμφωνία του Οκτώβρη και Δεκέμβρη. Ο δρόμος της αριστεράς για την κόλαση είναι στρωμένος με τις καλύτερες προθέσεις. Και τις καλύτερες παγίδες.
Γιατί αν το εγχείρημα για άλλο νόμισμα θέλει να έχει επιτυχία, χρειάζεται ένα κόσμο της εργασίας όχι αιφνιδιασμένο, τρομοκρατημένο, αλλά προειδοποιημένο, ενημερωμένο, πεισμένο και για αυτό αποφασιστικό.
Γιατί, αν είναι να γίνει ρήξη με το σύστημα, είναι απαραίτητες δυνάμεις έξω από την κουλτούρα του σημερινού συστήματος. Που δεν κρατούν «μυστικά» για πάρτη τους, δεν ψιθυρίζουν, δεν παραμυθιάζουν και δεν κάνουν «κόλπα», αλλά επαναφέρουν τη γλώσσα της ειλικρίνειας και της εντιμότητας.
Η άρνηση συζήτησης για το νόμισμα, πολύ περισσότερο η άρνηση προετοιμασίας για το ενδεχόμενο έστω της αποχώρησης από την Ευρωζώνη, σε συνδυασμό με την προώθηση συνεργασιών σε αντιμνημονιακή βάση και την επιδίωξη να συσπειρωθεί κάθε καρυδιάς καρύδι από τη Χαριλάου Τρικούπη ή από τα πρωινάδικα δεν δημιουργεί καν τη βάση για μια νέα σοσιαλδημοκρατία. Φτιάχνει το νέο πολιτικό χάρτη του συστήματος. Τέτοια φαινόμενα παρατηρούμε και στις διεργασίες για νέα κόμματα από τους μέχρι τώρα κολλητούς του Παπανδρέου και στη ΔΗΜΑΡ αλλά και – δυστυχώς – στον ΣΥΡΙΖΑ.
Πέμπτο, το Μέτωπο Αλληλεγγύης και Ανατροπής και το ευρώ
Θα θέσει κανείς, τέλος, την ένσταση: Τη θέση αυτή για το ευρώ δεν τη συμμερίζονται συλλογικότητες του ΜΑΑ που συμμετέχουν στο ΣΥΡΙΖΑ και άλλοι σύντροφοι.
Αυτό όμως είναι το χαρακτηριστικό του εγχειρήματος μας, που είναι ένας εμβρυακός χώρος για τη μετωπική συνάντηση δυνάμεων που συμφωνούν στο ελάχιστο αναγκαίο, αλλά δεν ταυτίζονται.
Υπάρχει ένα δύσκολο ερώτημα. Μήπως θέτουμε ένα ακόμα προαπαιτούμενο που αποκλείει τη συνεργασία των αριστερών δυνάμεων, που τόσο χρειάζεται;
Είμαστε πολύ μικροί για να παραστήσουμε τον Άρειο Πάγο που οι αποφάσεις του είναι τελεσίδικες.
Η απάντηση λοιπόν πρέπει να είναι «όχι», δεν το θεωρούμε προαπαιτούμενο για να κάτσουμε σε ένα τραπέζι για να συζητήσουμε για ένα κοινό πρόγραμμα που θα συμβάλλει σε ένα μέτωπο του λαού. Ένας από τους λόγους συγκρότησης του Μετώπου Αλληλεγγύης και Ανατροπής ήταν η ενωτική κουλτούρα απέναντι στους διαιρετικούς μηχανισμούς. Αυτό έχει καθορίσει τις συνεχείς ενωτικές μας πρωτοβουλίες και δεν πρόκειται να το εγκαταλείψουμε.
Σε αυτά τα πλαίσια, λοιπόν, να σκεφθούμε μια ακόμα πρόταση του ΜΑΑ για δημόσια συζήτηση παρουσία του κόσμου σε μια από τις μεγάλες πανεπιστημιακές αίθουσες, προς την ΑΝΤΑΡΣΥΑ, τον ΣΥΡΙΖΑ, τις άλλες οργανώσεις της αριστεράς με θέμα :
(Το κείμενο αυτό είναι ανάπτυξη των σκέψεων για το ευρώ, από την παρέμβαση του Α.Α. στη Σύσκεψη του ΜΑΑ στις 2.3.2012, με στοιχεία από τη συζήτηση που έγινε).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου