Σελίδες

ΓΕΝΙΚΕΥΜΕΝΗ ΑΥΤΟΔΙΑΘΕΣΗ

Γενικευμένη αυτοδιάθεση ονομάζεται το πολιτικό αίτημα να είναι ο κάθε κοινωνικός άνθρωπος ελευθερόφρων, αυτοπροαίρετος, αυτεπίτακτος και αυτεξούσιος, να απολαμβάνει χωρίς όρους και προϋποθέσεις τα πολιτικοθεσμικά και οικονομικοκοινωνικά μέσα που τον καθιστούν ικανό να μετέχει στον ιστορικά κατακτημένο βαθμό ελευθερίας και στην πολιτισμική ακεραιότητα της ιστορικής ολότητας.

Τετάρτη 27 Νοεμβρίου 2013

Νέος οίκος αξιολόγησης το.. Βερολίνο

ΞΕΧΑΣΤΕ MOODY’S, FITCH ΚΑΙ S&P

Tου Γιώργου I. Mαύρου gmavros@pegasus.gr

Ξεχάστε τη Moody's, τη Fitch και την Standard & Poor's. Εδώ και αρκετό καιρό η κυβέρνηση της Γερμανίας λειτουργεί ως ένας de facto οίκος αξιολόγησης των οικονομιών και των τραπεζικών συστημάτων της Ευρωζώνης. Το είδαμε με τον πλέον εντυπωσιακό τρόπο να συμβαίνει στην περίπτωση της Κύπρου όταν αξιολόγησε ως μη αποδεκτά και ανάξια διάσωσης τα μεγέθη των κυπριακών πιστωτικών ιδρυμάτων και ενορχήστρωσε εντέχνως την εν μία νυκτί κατάρρευσή τους. Το είδαμε όμως και την περασμένη Κυριακή στο επί της ουσίας «μπλόκο» της καθοδηγούμενης από το Βερολίνο τρόικας στον επιχειρούμενο «γάμο» της Εθνικής Τράπεζας με την Eurobank, για τον ίδιο ακριβώς λόγο: Η τράπεζα που θα δημιουργούνταν θα ήταν επικίνδυνα μεγάλη σε σχέση με το ελληνικό ΑΕΠ.
Διαβάστε περισσότερα...

Το τελευταίο επιχείρημα, δηλαδή το να μην υπάρχουν τράπεζες πολύ μεγάλες σε σχέση με το ΑΕΠ της χώρας στην οποία εδράζονται, αποτελεί μαζί με το «κούρεμα» στις καταθέσεις των προβληματικών τραπεζών, τους δυο βασικούς πυλώνες της στρατηγικής που προωθεί το Βερολίνο στην προσπάθειά του να δημιουργήσει υπό την ηγεμονία του μια νέα χρηματοοικονομική τάξη πραγμάτων στην Ευρωζώνη. Παράλληλα, αποτελεί και τα πιο κραυγαλέα δείγματα της υποκρισίας με την οποία επιχειρεί να επιβάλει δήθεν κανόνες χρηματοπιστωτικής εξυγίανσης. Ασφαλώς όλοι θα ήθελαν οι τράπεζες της Ευρώπης να είναι επαρκώς κεφαλαιοποιημένες, με ελάχιστα «κόκκινα δάνεια» και με ελάχιστη έκθεση σε «τοξικές» επενδύσεις, καθώς και να μην είναι δυσανάλογα μεγάλες σε σχέση με τις χώρες στις οποίες εδρεύουν.

Νέος οίκος αξιολόγησης το.. Βερολίνο

Η πραγματικότητα, όμως, είναι διαφορετική, όχι τόσο στην περιφέρεια, όσο στον σκληρό πυρήνα της Ε.E., στις λεγόμενες ισχυρές και εύρωστες οικονομίες της Ε.E., της Γερμανίας μη εξαιρουμένης. Αν πάρει κανείς την αναλογία Τράπεζες/ΑΕΠ, όπως την είδαμε να χρησιμοποιείται από τη γερμανοκρατούμενη τρόικα σε Ελλάδα και Κύπρο, και την εφαρμόσει στις μεγαλύτερες οικονομίες της Ευρώπης το αποτέλεσμα είναι εντυπωσιακό: Βάσει ενεργητικού, το τραπεζικό σύστημα της Ιταλίας είναι μιάμιση φορά μεγαλύτερο από το ΑΕΠ της χώρας. Της Γερμανίας προσεγγίζει το 300% του ΑΕΠ και της Ισπανίας και της Γαλλίας τείνουν στο 350% του ΑΕΠ, ενώ της Ολλανδίας, του περιβόητου κ. Ντάιζελμπλουμ, ξεπερνά το 400% του ΑΕΠ. Αξίζει δε να σημειωθεί ότι το τραπεζικό σύστημα των ΗΠΑ, με τις «τοξικές» μεγατράπεζές τους, περιορίζεται στο 90% του ΑΕΠ τους.
Τι σημαίνει αυτό; Ότι οι «υγιείς» οικονομίες της Ευρώπης (εξαιρούνται Ισπανία και Ιταλία) έχουν πολύ πιο διογκωμένο (κι επομένως πιο επικίνδυνο για τη σταθερότητα και βιωσιμότητά τους) τραπεζικό σύστημα από τις χώρες που επιχειρούν να «εξαγνίσουν». Κανείς δεν ρωτάει γιατί η Deutsche Bank, π.χ. έχει δάνεια 40 φορές το ενεργητικό της, ή πώς μπορεί μια χώρα, όπως η Γερμανία ή η Γαλλία να θεωρείται σε εξαιρετική κατάσταση, όταν το τραπεζικό της σύστημα είναι 350% μεγαλύτερο από το ΑΕΠ της....


Νέος οίκος αξιολόγησης το.. Βερολίνο
ΚΑΝΤΕ ΚΛΙΚ ΣΤΗΝ ΕΙΚΟΝΑ ΓΙΑ ΜΕΓΕΘΥΝΣΗ
 
Η Ελλάδα των τριών «Α» 

Η στρέβλωση αυτή, αναδεικνύεται κι από μια δεύτερη οπτική γωνία. Σε μελέτη της, η Tράπεζα Διεθνών Διακανονισμών συνέλεξε στοιχεία για το χρέος σε 18 χώρες-μέλη του OOΣA για το διάστημα 1980 - 2010 και καθόρισε τα εξής ανώτατα επιτρεπτά όρια για το δανεισμό σε μια κοινωνία: το δημόσιο χρέος δεν πρέπει να περνά το 85% του AEΠ, το χρέος των επιχειρήσεων (πλην του χρηματο-οικονομικού κλάδου) το 90% του AEΠ και το χρέος των νοικοκυριών επίσης το 85% του AEΠ. Aν εξετάσει το πιστωτικό προφίλ των οικονομιών της Δύσης μέσα από τα κριτήρια που θέτει η TΔΔ, θα διαπιστώσει ότι οι περισσότερες χώρες τα υπερβαίνουν σε τουλάχιστον δυο από τις τρεις κατηγορίες. Kαμία χώρα δεν βρίσκεται κάτω από τα όρια και στις τρεις κατηγορίες χρέους, ενώ ελάχιστες είναι αυτές που υπερβαίνουν τα όρια μόνο σε μία, μεταξύ αυτών και η Eλλάδα!

H χώρα μας υπερβαίνει το όριο της TΔΔ μόνο στην κατηγορία του δημοσίου χρέους. Όσον αφορά στο χρέος των νοικοκυριών έχει την τέταρτη καλύτερη επίδοση στις 18 δυτικές οικονομίες που εξετάζει η μελέτη, ενώ έχει το χαμηλότερο χρέος επιχειρήσεων ως ποσοστό του AEΠ από κάθε άλλη εξεταζόμενη χώρα! Το δε συνολικό ιδιωτικό της χρέος, που αντανακλά και την έκθεση των τραπεζών της υπολογιζόταν από την ΤΔΔ στο 130% του ΑΕΠ της, λίγο μικρότερο από αυτό της Γερμανίας! Την ίδια ώρα, στην Ολλανδία το ιδιωτικό χρέος (νοικοκυριών κι επιχειρήσεων) εμφανιζόταν στο 250% και στη Γαλλία στο 270%!

Δυστυχώς για την Ελλάδα οι τρεις μεγάλοι αμερικανικοί οίκοι αξιολόγησης (Moody's, Fitch, S&P) δεν έκριναν τη βιωσιμότητα μιας οικονομίας με βάση το συνολικό χρέος, αλλά μόνο το δημόσιο. Γι' αυτό και έφτασαν να αξιολογούν την Ελλάδα ως αναξιόχρεη χώρα. Το κριτήριο αυτό, διαψεύστηκε στην πράξη στην περίπτωση της Κύπρου. Η τελευταία αντιμετωπίστηκε από τον νέο και κυρίαρχο οίκο αξιολόγησης της Ευρώπης, το Βερολίνο, ως δυνάμει αναξιόχρεη χώρα λόγω του αθροίσματος του δημοσίου και του ιδιωτικού (τραπεζικού) της χρέους και δίχως να προϋποθέτει τη διάσωση των κυπριακών τραπεζών από τη Λευκωσία!

Απλώς αρκούσε το άθροισμα ιδιωτικού και δημοσίου χρέους! Υπό το ίδιο αυτό πρίσμα, η Ελλάδα θα εμφανιζόταν πολύ πιο αξιόχρεη ακόμα κι από χώρες που απολαμβάνουν σήμερα την ύψιστη πιστοληπτική αξιολόγηση «ΑΑΑ». Αντ' αυτού, εξακολουθεί να αντιμετωπίζεται με εξίσου αυθαίρετα μεν, αλλά διαφορετικά από της Κύπρου κριτήρια, με συνέπεια να παραμένει επί της ουσίας αναξιόχρεη κι αποκλεισμένη από τις αγορές, και παράλληλα να απαγορεύεται η ενίσχυση του τραπεζικού της κλάδου, παρόλο που αυτός είναι αναλογικά ίσως και ο μικρότερος στην Ευρωζώνη... 

Πόσο εκτεθειμένες είναι οι μεγάλες τράπεζες; 1,5 τετρακισεκατομύρια τα παράγωγα μόλις 70 τρισεκατομύρια το παγκόσμιο ΑΕΠ 

Ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίστηκε από την τρόικα η συγχώνευση Εθνικής - Eurobank -και προηγουμένως το τραπεζικό σύστημα της Κύπρου- είναι τουλάχιστον προκλητικός με βάση τον τρόπο που λειτουργούν σήμερα οι μεγάλες τράπεζες της Ευρωζώνης, οι οποίες, μάλιστα, υποτίθεται ότι είναι επαρκώς κεφαλαιοποιημένες. Το γιατί απαντιέται εύκολα αν αναλογιστεί κανείς τι συμβαίνει στην παγκόσμια αγορά παραγώγων.

Τα παράγωγα αποτελούν νόμιμα στοιχήματα για την μελλοντική αξία ή η απόδοση μετοχών, νομισμάτων, ομολόγων, εμπορευμάτων και πάσης φύσεως αξιών στην οικονομία. Ως τέτοια, αποτελούν το απόλυτο κερδοσκοπικό εργαλείο, το οποίο αξιοποιούν στο έπακρο οι μεγάλοι τραπεζικοί κολοσσοί του πλανήτη.

Η συνολική νοητή αξία αυτών των παραγώγων παγκοσμίως αγγίζει τα 1,5 τετρακισεκατομύρια δολάρια! Μπροστά του ακόμα κι αυτό το παγκόσμιο ΑΕΠ ωχριά: ανέρχεται μόλις σε 70 τρισ. δολ. το χρόνο. Αυτό σημαίνει ότι αν υπάρξει η παραμικρή διόρθωση στην παγκόσμια αγορά παραγώγων η ζημία θα μετριέται σε πολλαπλάσια του παγκόσμιου ΑΕΠ!

Ποιοι είναι οι μεγάλοι παίκτες σε αυτήν την αγορά; Οι μεγατράπεζες της Ευρώπης και των ΗΠΑ. Τα στοιχεία για την έκθεση των ευρωπαϊκών τραπεζών είναι περιορισμένα. Παραδόξως, οι αμερικανικές τράπεζες είναι πιο διαφανείς: Η JPMorgan Chase με ενεργητικό μόλις πάνω από 1,8 τρισ. δολάρια, έχει συνολική έκθεση σε παράγωγα πάνω από 69 τρισ.! Η Citibank, με ενεργητικό περίπου 1,3 τρισ. δολ.) έχει έκθεση πάνω 52 τρισ, ενώ η Goldman Sachs έχει έκθεση 41 τρισ., δηλαδή 362 φορές μεγαλύτερη από το ενεργητικό της (περίπου 114 δισ.)!

Η έκθεση των ευρωπαϊκών τραπεζών στα παράγωγα κυμαίνεται σε ανάλογα επίπεδα, ίσως και υψηλότερα, δεδομένου ότι το τραπεζικό σύστημα της Ευρώπης φέρεται ως τρεις φορές πιο υπερδανεισμένο από το αμερικανικό.

Οι μεγάλες τράπεζες, όπως η Deutsche Bank, γνωρίζουν ότι απλά δεν υπάρχει αρκετό κεφάλαιο για να καλύψουν όλη αυτήν την έκθεση και τρέμουν εξελίξεις όπως μια έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ, διότι κάτι τέτοιο θα πυροδοτούσε ένα πτωτικό ντόμινο στην αγορά παραγώγων.

Αυτό σημαίνει ότι οι τράπεζες με μεγάλη έκθεση πρέπει να διακινδυνεύσουν ακόμη περισσότερα χρήματα για τη δημιουργία των αυξημένων αποδόσεων που απαιτούνται για την κάλυψη των στοιχημάτων που έχουν ήδη γίνει. Αυτό επιτυγχάνεται χάρη στο άφθονο νέο χρήμα που τυπώνει η κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ (την οποία επισήμως αποδοκιμάζει το Βερολίνο) διατηρεί ζωντανή τη φούσκα των παραγώγων κι επιτρέπει και στις τράπεζες της Ευρώπης να εμφανίζονται «επαρκώς κεφαλαιοποιημένες».

Ωστόσο, οι ευρωπαϊκές τράπεζες χρειάζονται και πραγματικό χρήμα. Γι' αυτό και κάνουν ό,τι μπορούν για να προσελκύσουν κεφάλαια. Προφανώς, το χρήμα στην Ευρωζώνη έχει πλέον μόνο μια κατεύθυνση: Από τον Νότο προς το Βορρά. 

Tίποτα δεν πλησιάζει σε μέγεθος το 1,5 τετράκισ. δολ. της αγοράς παραγώγων
1. Tο AEΠ των HΠA αγγίζει τα 15 τρισ. δολάρια.
2. Tο σύνολο της προσφοράς χρήματος στις HΠA είναι επίσης περίπου 15 τρισ. δολάρια.
3. Tο παγκόσμιο AEΠ εκτιμάται σε περίπου 70 τρισ. δολάρια.
4. H ακίνητη περιουσία του σε ολόκληρο τον κόσμο αποτιμάται σε περίπου 75 τρισ. δολάρια.
5. H συνολική αξία ομολόγων και μετοχών υπολογίζεται σε περίπου 100 τρισ. ευρώ.
6. O παγκόσμιος πληθυσμός είναι περίπου 7 δισεκατομμύρια άνθρωποι. Έτσι, η αγορά παραγώγων αντιπροσωπεύει περίπου 210.000 δολάρια ανά άτομο στον πλανήτη.

Αναδημοσίευση από: ΗΜΕΡΗΣΙΑ (13-4-2013)

Δεν υπάρχουν σχόλια: